Waarom blijven we zeggen "het is altijd warm geweest" als dat niet waar is?
Een paar dagen koel weer zullen niets veranderen: de extreme temperaturen die we hebben gemeten, vooral in sommige delen van Italië, zijn geen voorbijgaande anomalie, noch een nieuwe piek in een simpelweg verzengende zomer. Ze zijn een nieuw teken van een diepe, systemische crisis , waarvoor de wetenschappelijke gemeenschap al jaren waarschuwt en die nu explodeert, te midden van extreme hittegolven, bosbranden, droogtes en stroomuitval . De zomer van 2025 is geen uitzondering. Het is het nieuwe normaal .
Het is niet moeilijk te beseffen, tenzij je je overgeeft aan die geraffineerde vorm van collectieve ontkenning die experts klimaatveranderingontkenning noemen. Temperaturen die ooit extreem waren, zijn nu de norm. Waar ooit 28 of 30 graden werden gemeten, bereiken ze nu de 40. En op Sicilië naderen de temperaturen de 50. Vijftig graden. Een grens die tot een paar jaar geleden nog bij de woestijn leek te horen.
Toch komt telkens weer het oude mantra terug wanneer de klimaatcrisis ter sprake komt: "Het is altijd al warm geweest." Vergezeld van een paar archiefvideo's of screenshots van weersvoorspellingen uit de jaren 80. Maar het punt is dat het niet altijd zo warm is geweest, en al helemaal niet op zo'n constante, gestructureerde of langdurige manier.
Het is dus de moeite waard om een symbolische episode in herinnering te roepen. Het was 2014 toen de Franse meteoroloog Evelyne Dhéliat , een bekend gezicht in het weerprogramma van TF1, een speciale editie van haar voorspelling produceerde die zich afspeelde in de toekomst: 19 augustus 2050. Een experiment in wetenschappelijke communicatie. De kaart toonde Parijs met 40 graden Celsius, met temperaturen die opliepen tot 43 graden in Zuid-Frankrijk . Een provocatie misschien, een waarschuwing zeker. Maar aan het einde van het rapport stelde Dhéliat gerust: "Maak je geen zorgen, het is maar een denkbeeldige oefening." Maar nee. Want vandaag, elf jaar later, is die voorspelling al overtroffen. In Frankrijk is de temperatuur gestegen tot 41,6 graden Celsius. Niet in 2050, maar nu.
Het is duidelijk dat de realiteit onze voorspellingen heeft overtroffen. En als we die oefening vandaag zouden herhalen, en ons het klimaat van halverwege de vorige eeuw echt zouden voorstellen, zouden we waarschijnlijk – of in ieder geval volgens de IPCC-studies – met een worstcasescenario worden geconfronteerd. Maar niet vanwege het narratieve effect, maar vanwege de pure concreetheid. Verre van fictie, de catastrofe ligt niet voor onze neus. Hij ligt onder onze voeten.
Weer en klimaat zijn niet hetzelfde
En het is cruciaal om te herhalen: weer en klimaat zijn niet hetzelfde. De incidentele hittegolven die zich de afgelopen decennia hebben voorgedaan, zijn niet te vergelijken met een klimaattrend die nu de hele planeet treft en ons leven ingrijpend verandert.
Een fenomeen voor ieders ogenDe gegevens zijn voor iedereen zichtbaar: versneld smelten van gletsjers, stijgende gemiddelde temperaturen wereldwijd, veranderende ecosystemen en een toename van extreme gebeurtenissen zoals overstromingen, branden en stormen. Seizoenen vervagen, oogsten lopen terug en steden lijden onder hittegolven die de volksgezondheid bedreigen.
We zijn de alarmfase voorbij. We bevinden ons in de tijd van de gevolgen: de vraag is niet langer of er radicale verandering zal komen, maar of we die zullen kunnen beheersen. Vergeet " Kijk niet omhoog". Hier is de asteroïde al gevallen. Hij verliet de krater, wierp stof op en zette de bossen in brand. Het heeft geen zin om na te denken over oude voorspellingen die beweren: "Uiteindelijk zal het niet zoveel anders zijn dan voorheen."
Luce
